SE mera daddi pote. Se pote aoba ta’ paste. Nyonarra
mata se nanar agabay rasa talebat ta’ ekangarte. Amarga bulan e salemotanna
ma’le notop salera ban mata se bacca dhari aeng mata.
Tera’ bulan e disana Karim, nyonar ce’ tera’na.
Asabab jareya sala settong tatanggana mate’e lampu karana aromasa ta’ parlo.
Karim se teppa’ ajalan e taneyan tatanggana eolok. Karim coma mesem, kantos
ngolok salam. Socana ta’ pate nganale.
”Cong, Karim… maju longgu ka adha’,” oca’na Pa’
Kardi sambi jaga entar ka Karim.
”Badha ponapa, Nom?” Karim atanya, sakone’ mesem.
”Maju longgu ka adha’. Sengko’ badha parlona.”
Karim toju’ e romana Pa’ Kardi. Atena arassa ta’
nyaman. Badanna panas cellep. Pello ngosai dhari dhaina. Patoju’na Karim lako
aba-oba. Pa’ Kardi jat la ngarte ngabas tengka gulina Karim.
”Cong, ba’na bila se ambuwa mondhuk?” Kardi atanya
sambi aberri’ biddeng ka Karim.
”Kare sataon, Nom. Lastarena gapaneka kaula ambuwa,
neser ka eppa’,” sowarana Karim sakone’ ngetek.
Kardi ta’ acaca, langsung jaga entar ka budhina
romana. Mowana sem-mesem aromasa neser ka Karim.
”Sengko’ neser ka ba’na, Cong.”
Paleng Karim nyangkana sengko’ bakal majudhuwagina
Karim ban tang ana’. Dhu… palang re. Oca’na Kardi dhalem ate.
Karim ngenom biddeng. Badanna panas cellep, cethakka
paggun bindheng. Aba’na aromasa ta’ nyaman ka Kardi. Asabab settong kabadha’an
se ta’ paste.
***
Samarena mole dhari romana Kardi, Karim langsung
mandhi. Badanna bacca tadha’ oreng tao, akadiya taresanana ate se eandhengnge
bato. Karim pera’ bisa adu’a e salanjangnga odhi’na amarga badha paste tor
pangesto dhari oreng seppo.
”Karim, mara se ngakana. Mongpong badha eppa’na,
abareng laju,” emma’na Karim aorak dhari dhaporra.
Karim se gi’ badha e dhalem jeddhing, pera’
ngedhingagi sowarana emma’na. Samarena ngala’ handhuk, Karim kalowar, entar ka
kamara.
Emma’na entar ka kamarra Karim. E tanangnga neggu’
centhong. Kodhungnga mereng, tor sarong ecenceng.
”Cong, mara se ngakana. Eppa’na ngantos, abarengnga
ca’na,” oca’ emma’na Karim sambi ngangsor.
Karim se ngabas ema’na agella’.
”Ma’, enggi. Kaula gi’ buru mare mandhi,” Karim
ajawab sambi neggu’ tabu’na, ta’ kowat nahan gella’ dha’ emma’na.
E dhapor, eppa’na Karim ngantos. E adha’na la badha
pereng. Ranta se ngakana. Kare ngantos Karim se ta’ gellem dhateng.
”Pa’, saporana mon sampeyan ngantos abit.”
”Enja’, Cong. Mayu pas ngakan,” oca’na sambi
nyendhu’ nase’.
Karim ban eppa’na ngakan abareng. Mon ngakan,
kadhuwana ta’ bisa lopot dhari peccekka tarnya’ ban oto’. Asabab daddi juko’
paleng nyaman.
”Cong, sengko’ gun apessenna...”
Karim sakone’ kasambu’. Melana samolane odhi’
eppa’na ta’ toman asen-pessennan. Biyasana emma’na se enga’ jareya.
”Mon ba’na lebur ka babine’, paraddini, papenterre,
pasogi’i, otaba pajuba’i, pabudhuwi, pameskene, ja’ sampe’ rassa taresnana
ba’na jareya ekabala.”
”Aponapa, Pa’?” Karim atanya.
”Asabab mon ekabala, berarti ba’na kala. Ngarte?”
Karim pera’ neng-enneng, ta’ nyaot. Pekkeranna enga’
dha’ settong bakto. Bakto Karim onggu-onggu kala. Namong maske la teba, Karim
ta’ aromasa kasta. Asabab aba’na partaja dha’ sonar se mare dhateng dhalem
mempe.
Bulan jan tamba nyonar. Tera’na mabunga atena Karim
se mekkar. Salanjangnga malem, Karim ta’ bu-ambu enga’ ka Fatim se dhumalemma
mare atemmo e barungnga Buk Susi se cet celleng.
Sapa nyangka’a Karim lebura ka Fatim. Lantaran mempe
se dhateng tello kale, Karim bangal ngoca’ taresnana se la abit etamen.
***
”Buk, nganale Fatim?” Karim atanya ka Buk Susi.
”Enja’, Cong. Arapa?”
”Sengko’ sateya reya terro ngabala’a se saongguna ka
rowa,” oca’na Karim dhus-todhus. Pepena mendhar.
Buk Susi se teppa’na ara-kora ambu, ngedhingagi
cacana Karim.
”Ba’na lebur ka Fatim ana’na Man Pathor?” Susi
atanya sambi magi aeng.
”Iya, Buk,” Karim ngabala sambi aromet kalambina.
Karim akherra acareta mempena ka Buk Susi. Tor Karim
ngabala ja’ aba’na gi’ ta’ bangal nyator masala reya ka eppa’na.
”Mowana Fatim paddhang ka mata e dhalem mempena
sengko’, Buk,” aeng matana Karim nyapcap. Buk Susi beng-rembeng nangale Karim
se nanges.
Fatim dhateng. Kadibi’an. Kalambina barna mera.
Kodhungnga barna pote tolang. Amarga pornama e adha’na mata. Karim cengngeng.
E settong malem jareya, tera’na bulan ngalae bungana
Karim. Asabab rassa se la atompo’ e
dhadhana Karim bakal ekabala ka Fatim. Fatim se asalla lako amoso ban Karim,
lako agigir, sateya ta’ acaca’an. Fatim nondhu’.
”Tim, jujur, buru sateya sengko’ bangal ngabala se
saongguna ka babine’ masala ate. E dhalem mempena sengko’, ba’na se dhateng.
Kadaddiyan mempe reya sampe’ tello kale,” sowarana Karim sajan abit sajan laon.
E dhalem atena, coma badha settong areppan, taresnana etarema.
Fatim paggun nondhu’. Matana se morka’ esapo’e aeng
mata se para’ gaggara. Sapa se nyangka bakal daddiya enga’ reya. Fatim nanges.
Buk Susi ju’-toju’ e dhapor sambi ngedhingagi.
Tanangnga eromet, panas cellep mekkere Karim tako’ etola’. Lesanna ta’ bu-ambu
maca salawat.
”Fatim, mara acaca. Sengko’ la mare. Sateya kare
ba’na se aberri’ jawaban dhari sakabbi’anna cacana sengko’,” Karim manjeng
sambi masemma’ ka Fatim, toju’ e adha’anna.
Fatim se nondhu’, aonga’. Matana mera.
”Karim, ma’ ba’na se emo’ nantowagi jalanna takdir,”
Fatim mabangal ngabas Karim.
”Badha Allah se lebbi tao, apa epapesa’a otaba
epanyettonga. Sengko’ andhi’ teggu’an, ka sengko’, banne masala se gampang
nantowagi enga’ reya’an,” mo-temmo aeng matana nyapcap. Dhadhana nyeksek tadha’
engganna. Fatim mole.
Karim ta’ mangga se nabanga. Atena aromasa talka,
kantos bungana. Talka, melana tadha’ jawaban se paste. Bunga, sabab tatemmo
gantonganna ate.
Saparo dhari lanjangnga malem, Karim ta’ mole ka
romana. Sokona akadiya tacocco ka pako se e saba’ kalaban sangaja. Nyonar se
tera’ aoba sordhep. Akare areppan ta’ paste, apa mera apa pote.
*R. QUSYAIRI. Nama adhasar E KTP-na anyama Ramlah
Qusyairi. Mahasiswa Instika Lu’-Gulu’, Sumenep.
*Carpan paneka emuat e Radar Madura tanggal 22
Desember 2019
0 Comments