Malem e Matana Karim

SE mera daddi pote. Se pote aoba ta’ paste. Nyonarra mata se nanar agabay rasa talebat ta’ ekangarte. Amarga bulan e salemotanna ma’le notop salera ban mata se bacca dhari aeng mata.

Tera’ bulan e disana Karim, nyonar ce’ tera’na. Asabab jareya sala settong tatanggana mate’e lampu karana aromasa ta’ parlo. Karim se teppa’ ajalan e taneyan tatanggana eolok. Karim coma mesem, kantos ngolok salam. Socana ta’ pate nganale.

”Cong, Karim… maju longgu ka adha’,” oca’na Pa’ Kardi sambi jaga entar ka Karim.

”Badha ponapa, Nom?” Karim atanya, sakone’ mesem.

”Maju longgu ka adha’. Sengko’ badha parlona.”

Karim toju’ e romana Pa’ Kardi. Atena arassa ta’ nyaman. Badanna panas cellep. Pello ngosai dhari dhaina. Patoju’na Karim lako aba-oba. Pa’ Kardi jat la ngarte ngabas tengka gulina Karim.

”Cong, ba’na bila se ambuwa mondhuk?” Kardi atanya sambi aberri’ biddeng ka Karim.

”Kare sataon, Nom. Lastarena gapaneka kaula ambuwa, neser ka eppa’,” sowarana Karim sakone’ ngetek.

Kardi ta’ acaca, langsung jaga entar ka budhina romana. Mowana sem-mesem aromasa neser ka Karim.

”Sengko’ neser ka ba’na, Cong.”

Paleng Karim nyangkana sengko’ bakal majudhuwagina Karim ban tang ana’. Dhu… palang re. Oca’na Kardi dhalem ate.

Karim ngenom biddeng. Badanna panas cellep, cethakka paggun bindheng. Aba’na aromasa ta’ nyaman ka Kardi. Asabab settong kabadha’an se ta’ paste.

***

Samarena mole dhari romana Kardi, Karim langsung mandhi. Badanna bacca tadha’ oreng tao, akadiya taresanana ate se eandhengnge bato. Karim pera’ bisa adu’a e salanjangnga odhi’na amarga badha paste tor pangesto dhari oreng seppo.

”Karim, mara se ngakana. Mongpong badha eppa’na, abareng laju,” emma’na Karim aorak dhari dhaporra.

Karim se gi’ badha e dhalem jeddhing, pera’ ngedhingagi sowarana emma’na. Samarena ngala’ handhuk, Karim kalowar, entar ka kamara.

Emma’na entar ka kamarra Karim. E tanangnga neggu’ centhong. Kodhungnga mereng, tor sarong ecenceng.

”Cong, mara se ngakana. Eppa’na ngantos, abarengnga ca’na,” oca’ emma’na Karim sambi ngangsor.

Karim se ngabas ema’na agella’.

”Ma’, enggi. Kaula gi’ buru mare mandhi,” Karim ajawab sambi neggu’ tabu’na, ta’ kowat nahan gella’ dha’ emma’na.

E dhapor, eppa’na Karim ngantos. E adha’na la badha pereng. Ranta se ngakana. Kare ngantos Karim se ta’ gellem dhateng.

”Pa’, saporana mon sampeyan ngantos abit.”

”Enja’, Cong. Mayu pas ngakan,” oca’na sambi nyendhu’ nase’.

Karim ban eppa’na ngakan abareng. Mon ngakan, kadhuwana ta’ bisa lopot dhari peccekka tarnya’ ban oto’. Asabab daddi juko’ paleng nyaman.

”Cong, sengko’ gun apessenna...”

Karim sakone’ kasambu’. Melana samolane odhi’ eppa’na ta’ toman asen-pessennan. Biyasana emma’na se enga’ jareya.

”Mon ba’na lebur ka babine’, paraddini, papenterre, pasogi’i, otaba pajuba’i, pabudhuwi, pameskene, ja’ sampe’ rassa taresnana ba’na jareya ekabala.”

”Aponapa, Pa’?” Karim atanya.

”Asabab mon ekabala, berarti  ba’na kala. Ngarte?”

Karim pera’ neng-enneng, ta’ nyaot. Pekkeranna enga’ dha’ settong bakto. Bakto Karim onggu-onggu kala. Namong maske la teba, Karim ta’ aromasa kasta. Asabab aba’na partaja dha’ sonar se mare dhateng dhalem mempe.

Bulan jan tamba nyonar. Tera’na mabunga atena Karim se mekkar. Salanjangnga malem, Karim ta’ bu-ambu enga’ ka Fatim se dhumalemma mare atemmo e barungnga Buk Susi se cet celleng.

Sapa nyangka’a Karim lebura ka Fatim. Lantaran mempe se dhateng tello kale, Karim bangal ngoca’ taresnana se la abit etamen.

***

”Buk, nganale Fatim?” Karim atanya ka Buk Susi.

”Enja’, Cong. Arapa?”

”Sengko’ sateya reya terro ngabala’a se saongguna ka rowa,” oca’na Karim dhus-todhus. Pepena mendhar.

Buk Susi se teppa’na ara-kora ambu, ngedhingagi cacana Karim.

”Ba’na lebur ka Fatim ana’na Man Pathor?” Susi atanya sambi magi aeng.

”Iya, Buk,” Karim ngabala sambi aromet kalambina.

Karim akherra acareta mempena ka Buk Susi. Tor Karim ngabala ja’ aba’na gi’ ta’ bangal nyator masala reya ka eppa’na.

”Mowana Fatim paddhang ka mata e dhalem mempena sengko’, Buk,” aeng matana Karim nyapcap. Buk Susi beng-rembeng nangale Karim se nanges.

Fatim dhateng. Kadibi’an. Kalambina barna mera. Kodhungnga barna pote tolang. Amarga pornama e adha’na mata. Karim cengngeng.

E settong malem jareya, tera’na bulan ngalae bungana Karim. Asabab  rassa se la atompo’ e dhadhana Karim bakal ekabala ka Fatim. Fatim se asalla lako amoso ban Karim, lako agigir, sateya ta’ acaca’an. Fatim nondhu’.

”Tim, jujur, buru sateya sengko’ bangal ngabala se saongguna ka babine’ masala ate. E dhalem mempena sengko’, ba’na se dhateng. Kadaddiyan mempe reya sampe’ tello kale,” sowarana Karim sajan abit sajan laon. E dhalem atena, coma badha settong areppan, taresnana etarema.

Fatim paggun nondhu’. Matana se morka’ esapo’e aeng mata se para’ gaggara. Sapa se nyangka bakal daddiya enga’ reya. Fatim nanges.

Buk Susi ju’-toju’ e dhapor sambi ngedhingagi. Tanangnga eromet, panas cellep mekkere Karim tako’ etola’. Lesanna ta’ bu-ambu maca salawat.

”Fatim, mara acaca. Sengko’ la mare. Sateya kare ba’na se aberri’ jawaban dhari sakabbi’anna cacana sengko’,” Karim manjeng sambi masemma’ ka Fatim, toju’ e adha’anna.

Fatim se nondhu’, aonga’. Matana mera.

”Karim, ma’ ba’na se emo’ nantowagi jalanna takdir,” Fatim mabangal ngabas Karim.

”Badha Allah se lebbi tao, apa epapesa’a otaba epanyettonga. Sengko’ andhi’ teggu’an, ka sengko’, banne masala se gampang nantowagi enga’ reya’an,” mo-temmo aeng matana nyapcap. Dhadhana nyeksek tadha’ engganna. Fatim mole.

Karim ta’ mangga se nabanga. Atena aromasa talka, kantos bungana. Talka, melana tadha’ jawaban se paste. Bunga, sabab tatemmo gantonganna ate.

Saparo dhari lanjangnga malem, Karim ta’ mole ka romana. Sokona akadiya tacocco ka pako se e saba’ kalaban sangaja. Nyonar se tera’ aoba sordhep. Akare areppan ta’ paste, apa mera apa pote.

 

 

*R. QUSYAIRI. Nama adhasar E KTP-na anyama Ramlah Qusyairi. Mahasiswa Instika Lu’-Gulu’, Sumenep.

*Carpan paneka emuat e Radar Madura tanggal 22 Desember 2019