Pelak Kor

ENGKO’ abineya pola sanggu co-ngocowan bi’ emma’. Omor la cokop. Kalakowan ta’ osa maruwet mon neng dhinna’. Majang bai la olle eccap alako. Nabang polisi engko’ la ta’ kera bisa. Badan kadhung ce’ lempona. Ban pole engko’ ta’ andhi’ reng dhalem se terro langsonga etarema. Dhu la torot rapa ta’ mekkere barang se nga’ jiya. Ja’ oreng sateya bannya’ se bang-nabang terro barasa. Kabannya’an arassa korang terrosan. Andhi’ settong gi’ korang settongnga. Andhi’ lake bagus egi-nagi polana ta’ sogi. Ta’ bisa melle beddha’ bi’ bengnges bi’ en-laenna koca’en.

Engko’ nyareya bine ta’ kera le-mele. Sakeng tang emma’ endha’ eyajak rembak, engko’ terro meleya apa se tang ate pele. Reng bine’ se ta’ mandeng dunnya kalebbiyan, ta’ bang-katabang masala karaddinan. Poko’ la pelak kor ka engko’.

***

Emma’ tacengnga’ e bakto engko’ matabar reng bine’ se bakal epadaddiya bine reya. Anyeggat soro majau ka reng bine’ se anyama Sunah. Essena cethak ngalowa. Terro makalowara ta’ sanggubba engko’ narema oca’en emma’. Pekkeran la gimeng bi’ bannya’en nya’-tanya’an. Sunah ta’ kera epajauwa bi’ engko’, tang ate akarettek li-bali. Engko’ ta’ endha’ bila sampe’ Sunah ta’ bisa apolong bi’ engko’.

”Poko’ ella, Cong. Kake ajara alaban ka emma’en ya? Ken ta’ langkong bai mon kake abineya Sunah. Nyare se laen bai!” Emma’ la ta’ bisa mendhem rassa bellissa. Engko’ ta’ tao arapa emma’ ma’ bisa bellis ka Sunah. Apa polana omor se padhana reng bine’ se andhi’ ana’ tello’ jiya pola ya?

Kelap-kelap galiseng por-napporan neng dhalem cethak. Garassana berra’ ngadhebbi reng kadhuwa jiya. Settong tang emma’, oreng towa se arembi’ engko’ bi’ arabat dhari gi’ kene’. Settongnga Sunah, oreng bine’ se engko’ sennengnge.

Engko’ kennal Sunah neng e tase’. Bakto jiya Sunah daddi oreng ngamba’. Kateppadan Sunah anyo’on tang olle. Seddheng abit salang pandeng, engko’ garassa nyaman. Matana Sunah padha dha’iya keya, nar-binar nga’ bulan pornama. So’onan la mare epatoron, engko’ atanya ka Sunah. Andhi’ lake’ apa gi’ ta’? Sunah gun bisa aoweng cethagga sambi sem-mesem. Leregan matana la-ngalae bintang se badha neng bakto nemor kara. Gan jiya engko’ arassa senneng ka Sunah.

Omba’ saleng ngantem rang-karang. Ngambangnga sarpa’an se badha e penggir daddi pamandangan se bila ngabas ce’ ontebba. Pojur are sateya la maso’ tera’an. Parao-parao kandhas aesse oreng ngeter pajang. Badha keya se ajarukkong matotop mano’ neng tas bato se badha e babana pancong. Makalowar kakanan se tao ekakan. Tek-etek ce’ sennengnga amaen neng penggir tase’ sambi’ ngarassae juko’ se la tadha’ cethagga bi’ cem-macem jajan se ebuwang oreng.

Engko’ toju’ kadibi’ neng gur-toguran se epaddek Nom Durasman tello taon sabban. Lencagga gi’ paggun abarna koneng. Engko’ bingong sambi mateppa’ cethak se aesse cem-macem pangaterrowan.

Tape sateya apa se engko’ kalako pole mon emma’ ta’ saroju’. Engko’ terro ce’ terrona abineya Sunah maske omorra lebbi towa dhari engko’. Mon engko’ la ta’ ngoros masala omor jiya. Ja’ se esare reng lake’ se bendher banne omor se econgngo’. Tape se bisa magarassa senneng. Ta’ bisa reng alakeya otaba abineya ta’ andhi’ rassa senneng. Kodu andhi’ rassa. Mon ta’ andhi’ rassa pas kadaddiyanna apa? Rosak. Apapole sateya bannya’ osom reng ngala’ lakena oreng. Tape reng bine’ se nga’ jiya ta’ bisa esala’agi keya. Polana tako’ bakto jiya se bine’ ta’ tao ja’ jiya andhi’ bine, apapole andi’ ana’. Ajelling masala banne ajelling sapa se alako. Jelling keya sapa oreng se badha ngesse sabellun alako.

Ta’ andhi’ bukte pas ro-moro nyala’agi reng bine’. Neser mon ta’ sala pas ecapo’ okom. Banne ken engko’ abillai reng bine’. Banne. Coma ajelling gallu mon anyala’agina oreng. Padha andhi’ rassa todhus polana.

”Ka’, engko’ la ngedhing kabbi oca’ emma’en kake, Ka’. Engko’ andhi’ sala apa ma’ sampe’ ta’ senneng ka engko’?” Sunah matakerjjat atena engko’. Sunah la tao ja’ engko’ badha neng pancong kadibi’. Maske romana ta’ jau dhari disa se engko’ kennengnge, Sunah seggut amaen neng dhinna’.

”Dina, Le’, patennang. Badha engko’ se senneng ka kake. Dina ta’ osa sossa. Mon ta’ saroju’ buru maju. Poko’ la oreng towana kake satuju, Le’,” engko’ usaha terro matennanga Sunah. Oca’ buru kalowar dibi’ dhari tang pekkeran. Engko’ rassana gun cara jiya se bisa mamare masala reya.

***

Kalaggu’enna, tang emma’ bakto jiya acaca bi’ ca-kancana neng e roma. Engko’ badha neng attas tingkat sambi maca buku careta pandha’ Egirrep Setan tolessenna Supriyadi Afandi. Tang gella’an ta’ bu-ambu polana maca bagiyan Abahasa. Careta se nyareta’agi oreng Madura se alako ka lowar Madura le-molena ngocol basa Indonesia se gi’ badha Madurana. Emma’ oso’ ta’ ngedhing ja’ engko’ agella’. Tape apa se ekacaca emma’ bi’ ca-kancana ekedhing neng attas.

Bakto jiya tang emma’ acaca masala pelakor se sateya ramme. Pelakor ajiya artena koca’en perebut laki orang otaba ngala’ lakena oreng. Berkat nyongngo’ tivi neng sala settong stasiun tivi se caretana acareta reng bine’ ngala’ lakena oreng. Pas bannya’ se awar-kalowar bakto jiya. Maske masala lamba’ ekacaca pole. La kabbi badha mon oreng sateya jiya.

Ta’ abit dha’iya, tang kopeng ngedhing nyamana Sunah. Tang emma’ acaca Sunah bi’ ca-kancana. Tang ate arassa ta’ nyaman. Se noro’ nyambunga polana reng bine’ kabbi se badha neng baba. Seddheng neng lowar mata are noro’ nyakse’e keya. Aherra engko’ nantos kancana emma’ kalowar kabbi. Seddheng bakto kalowarra ca-kancana jiya korang satengnga ejjammaggi’.

Engko’ mamare buku se ebaca. Kancana emma’ la tong-settong kalowar roma. Bakto para’ duhura. Bakto aladini lakena ngakan. Bila kancana emma’ la tadha’ kabbi, engko’ nyandher ka emma’ neng korse se agambhar bathek. Toju’ neng seddi’en.

”Caca apa, Ma’?”

”Biyasa, Cong. Pelem pelakor ro.”

”Ma’ badha nyamana Sunah se esebbut, Ma’?” Emma’ langsong mandellik. Dhaina nyaroteng ta’ kala narkemma.

”Ja’iya rapa, Cong, ta’ caca’a jiya ka kake. Make dha’iya kake ta’ kera partaja ka emma’en,” emma’ langsong jaga. Maancor rassa terro taona engko’. Tape engko’ ta’ neng-enneng. Emma’ etabang bi’ engko’ sampe’ para’ dhapa’a ka labang dhapor.

”Ma’, nantos gallu. Engko’ ta’ ngarte ka emma’. Apa salana engko’ abine Sunah, reng bine’ se omorra lebbi towa dhari engko’ jiya, Ma’?”

”Kake ta’ ngerte sakale oca’en reng towa, Cong. Nyare bine, nyare se pelak. Banne nyare pelakor!”

”Ta’ ngerte engko’, Ma’?”

”Sunah pelakor, Cong. Kake kodu tao. Eppa’en kake ta’ mole neng Malaysia sampe’ sateya arapa? Polana tako’ epeddang cetagga bi’ embana kake, Cong! Sunah etemmo badha maen bi’ eppa’en. Mara pa toro’ oca’en reng towa, Cong. Engko’ todhus, Cong, mon kake gi’ paggun terro abineya bi’ Sunah. Apa dhaggi’ se akabanta tatangga?”

”Apa can kake, Cong. Toro’ iya. Ta’ toro’ iya. Engko’ ta’ maksa’a,” emma’ maelang dhari labang dhapor. Langsong maso’ nyeyapagi pan-apan se ekakana are sateya. Tang cethak la jan berra’. Sunah gi’ alengleng neng tang pekkeran. Nyatana engko’ sala. Senneng paggun ta’ bisa epaksa mon badha alangan. Cokop odhi’ partaja ka emma’. Polana oca’en reng towa se bagus ta’ kera majarungngep ana’en ka dhalem jurang. Engko’ maksa tang pekkeran merse’e rassa senneng ka Sunah dhari sateya.

Untuk Sivitas Kothèka, Bandaran, 2018.

*)Zainal A. Hanafi. Alumnus Universitas Madura. Bergerak di bidang literasi bersama Sivitas Kothèka. Buku perdananya “Èsarèpo Bèncong” terbit di Halaman Indonesia pada tahun 2017. Sekarang menetap di Pamekasan.

** Somber carpan: Jawa Pos Radar Madura.